Fibromiyalji Sendromlu Hastalarda Mobilizasyon ve Algısal Rehabilitasyon Yöntemlerinin Yeti Yitimi ve Semptomlar Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi – Randomize Kontrollü Çalışma

Abstract

ÖZ: Tek-kör randomize kontrollü çalışmamızın amacı Fibromiyalji sendrom’lu (FMS) hastalarda algısal rehabilitasyon (AR) ve mobilizasyon (MOB) yöntemlerinin semptomlar ve yeti yitimi üzerindeki etkilerini incelemekti. FMS tanılı 90 birey AR, MOB ve kontrol grubuna ayrıldı. Kontrol grubuna herhangi bir tedavi uygulanmadı. AR ve MOB gruplarına 16 seans tedavi uygulandı. Bireyler tedavi öncesi (T0), sonrası (T1) ve üçüncü ay izlemde (T2) değerlendirildi. Sosyo-demografik ve klinik özellikler, postür analizi, servikal esneklik, servikal bölge pozisyon hissi, basınç ağrı eşiği ve tolerans ölçümleri yanında Kısa-Form McGill Ağrı Anketi, Beck Depresyon Envanteri, Yorgunluk Şiddet Ölçeği (YŞÖ), Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ve Yeniden Gözden Geçirilmiş Fibromiyalji Etki Anketi kullanılarak değerlendirmeler tamamlandı. AR ve MOB grubuna T1’de memnuniyet anketi uygulandı. Gruplarda yer alan bireyler sosyo-demografik ve klinik özellikler açısından istatistiksel olarak benzerdi (p>0,05). T0’da tüm değişkenler açısından gruplar arasında istatistiksel fark bulunmadı (p>0,05). T1 ve T2’de ise postür, servikal fleksiyon esnekliği dışındaki servikal esneklik ölçümlerinde, ortalama basınç ağrı eşiği ve toleransında, ağrı özelliklerinde, depresyon ve yeti yitimi düzeylerinde gruplar arasında istatistiksel anlamlı farklar bulundu (p>0,05). YŞÖ, PUKİ toplam puanında T1’de gruplar arasında istatistiksel olarak elde edilen fark (p<0,05) T2’de devam etmedi (p>0,05). Gruplar servikal pozisyon hissi açısından T1 ve T2’de ve tedavi memnuniyeti açısından ise T1’de istatistiksel olarak benzerdi (p>0,05). Buna karşın MOB yönteminin postürün düzeltilmesi, basınç ağrı eşiği ve toleransının artırılması, depresyon, ağrı şiddeti, algısal ağrı, yorgunluk ve yeti yitiminin azaltılmasında klinik olarak daha etkili olduğu; uyku kalitesi, servikal bölge esnekliğinin artırılması, iv duyusal ve toplam ağrının azaltılması açısından ise AR’nin klinik etkilerinin daha büyük olduğu belirlendi. AR ve MOB tedavileri FMS’li kişilerde semptomların ve yeti yitiminin azaltılmasında benzer düzeyde etkilidir. Bu bağlamda AR ve MOB tedavileri FMS için birbirinin yerine kullanılabilecek tedavi yöntemleri olup hastaların semptomlarına yönelik olarak iki tedaviden biri seçilebilir. Sonuçların genelleştirilebilmesi için farklı toplumlarda AR ve MOB uygulamalarının karşılaştırıldığı çift-kör randomize kontrollü çalışmalar önerilir.

Our single-blind randomized controlled study aimed to examine to examine the effects of perceptual rehabilitation (AR) and mobilization (MOB) methods on symptoms and disability in patients with Fibromyalgia syndrome (FMS). 90 participants diagnosed with FMS were divided into AR, MOB, and control. No treatment was applied to the control group. The AR and MOB groups received 16 treatment sessions. Participants were assessed before (T0), after the treatment (T1), and in the third-month (T2). Assessments included socio-demographic and clinical features, postural analysis, cervical flexibility, cervical position sense, pain threshold, and tolerance measurements. The Short-Form McGill Pain Questionnaire, Beck Depression Inventory, Fatigue Severity Scale (YŞS), Pittsburgh Sleep Quality Index (PUKI), and Revised Fibromyalgia Impact Questionnaire were used for assessments. The groups had similar socio-demographic and clinical characteristics (p>0,05). There were no statistical differences between the groups in T0 for all assessments (p>0,05). Significant differences emerged at T1 and T2 in posture, cervical flexibility (except cervical flexion), mean pain threshold and tolerance, pain characteristics, depression, and disability levels (p>0.05). The significant differences observed in the total scores of YŞS and PUKI at T1 (p<0.05) did not persist at T2 (p>0.05). The groups were statistically similar in cervical position sense at T1 and T2 and treatment satisfaction at T1 (p>0.05). MOB is clinically more effective in correcting posture, increasing pressure pain threshold and tolerance, reducing depression, pain intensity, perceptual pain, fatigue, and disability. Conversely, AR demonstrated greater clinical effects on sleep quality, increasing cervical region flexibility, reducing sensory and total pain. In conclusion, this study provides evidence that AR and MOB are effective in alleviating symptoms and reducing disability in FMS. The findings suggest that these treatments can be used interchangeably to improve the well-being of FMS patients. For generalization, double-blind randomized controlled studies comparing AR and MOB in different populations are recommended.