Bariatrik Cerrahi Geçiren Bireylerde Egzersiz Eğitiminin Kardiyometabolik Risk Faktörleri ve Fonksiyonel Kapasitesi Üzerine Etkileri

Abstract

ÖZ: Çalışma 20-60 yaş arasındaki bariatrik cerrahi geçiren bireylerde süpervize fonksiyonel egzersiz eğitimi (FEE) ve denetimli ev egzersiz eğitiminin (EEE) kardiyometabolik risk faktörleri, vücut kompozisyonu, postür, duyu, kas kuvvet ve enduransı, fonksiyonel egzersiz kapasitesi, denge, ağrı, egzersiz yararları–engelleri, egzersiz öz yeterliliği, egzersiz inanışları, benlik saygısı, beden imajı ve yaşam kalitesi üzerine etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirildi. Çalışmaya toplam 64 birey katıldı. Bireyler randomize olarak iki gruba ayrıldı. 32 kişi 8 haftalık süpervize FEE’ne alınıken, 32 kişi denetimli EEE’ne alındı. Eğitim haftada 3 seans, her seans yaklaşık 1 saat, toplam 8 hafta süreyle verildi. Bireylerin sosyo-demografik bilgileri kaydedildi. Çalışma öncesinde ve sonrasında vücut kompozisyonu, kardiyometabolik risk faktörleri, postür, hafif dokunma ve vibrasyon duyusu, kas kuvveti ve enduransı, fonksiyonel egzersiz kapasitesi, statik ve dinamik denge, ağrı, egzersiz yararları–engelleri, egzersiz öz yeterliliği, egzersiz inanışları, benlik saygısı, beden imajı ve yaşam kalitesi değerlendirildi. Sekiz hafta sonunda FEE grubunda vücut kompozisyonu değerlerinden vücut ağırlığı, vücut kütle indeksi (VKİ), vücut yağ yüzdesi, vücut yağ kütlesi ve abdominal yağlanmada azalma, vücut kas kütle yüzdesinde anlamlı artış bulundu (p<0,05). EEE grubunda ise vücut ağırlığı, VKİ ve vücut kas kütlesinde anlamlı azalma saptandı (p<0,05). FEE grubunda lipid profili ve insülin direncinde anlamlı değişiklikler saptanırken, EEE grubunda sadece Trigliserid ve TK’de azalma, HDL-K’de anlamlı artış bulundu (p<0,05). FEE grubunda postür değerlerinde anlamlı düzelme, kas kuvvet ve enduransında anlamlı artış görülürken (p<0,05), EEE grubunda sadece el kavrama kuvvetinde (sağ) azalma olduğu tespit edildi (p<0,05). FEE grubunda fonksiyonel egzersiz kapasitesi değerlerinde anlamlı fark saptanırken (p<0,05), EEE grubunda görülmedi (p>0,05). FEE grubunda statik ve dinamik dengede anlamlı artış bulunurken (p<0,05), EEE grubunda gözler açık statik dengede (sağ) azalma saptandı (p<0,05). FEE grubunda ağrı değerlerinde anlamlı azalma tespit edilirken (p<0,05), EEE grubunda herhangi bir değişim tespit edilmedi (p>0,05). FEE grubunda egzersiz öz yeterliliği, egzersiz inanışları, beden imajı ve yaşam kalitesinde anlamlı artış, benlik saygısından azalma tespit edilirken (p<0,05), egzersiz yarar-engellerinde anlamlı bir fark saptanmadı (p>0,05). EEE grubundaki tüm bu ölçeklerde anlamlı bir fark bulunmadı (p>0,05). Bariatrik cerrahi sonrası fizyoterapist eşliğinde süpervize yapılan ve kişiye özel hazırlanan egzersiz programlarının olumlu egzersiz davranışlarının geliştirilmesinde önemli bir role sahip olduğu görüldü.

The study was conducted to investigate the effects of supervised functional exercise training (FET) and supervised home exercise training (HET) on cardiometabolic risk factors, body composition, posture, sensation, muscle strength and endurance, functional exercise capacity, balance, pain, exercise benefits-obstacles, exercise self-efficacy, exercise beliefs, self-esteem, body image and quality of life in bariatric surgery patients aged 20-60 years. A total of 64 individuals participated in the study. The individuals were randomly divided into two groups. 32 individuals were enrolled in 8-week supervised FET and 32 individuals were enrolled in supervised HET. The training was given 3 sessions per week, each session lasting approximately 1 hour, for a total of 8 weeks. Socio-demographic information of the individuals was recorded. Body composition, cardiometabolic risk factors, posture, light touch and vibration sensation, muscle strength and endurance, functional exercise capacity, static and dynamic balance, pain, exercise benefits and barriers, exercise self-efficacy, exercise beliefs, self-esteem, body image and quality of life were evaluated before and after the study. At the end of eight weeks, a significant decrease in body weight, body mass index (BMI), body fat percentage, body fat mass and abdominal adiposity and a significant increase in body muscle mass percentage were found in the FET group (p<0.05). In the HET group, there was a significant decrease in body weight, BMI and body muscle mass (p<0.05). While significant changes were found in lipid profile and insulin resistance in the FET group, only a significant decrease in triglycerides and TC and a significant increase in HDL-C were found in the HET group (p<0.05). Significant improvement in posture values and significant increase in muscle strength and endurance were observed in the FET group (p<0.05), while only a decrease in hand grip strength (right) was found in the HET group (p<0.05). There was a significant difference in functional exercise capacity values in the FET group (p<0.05), but not in the HET group (p>0.05). While there was a significant increase in static and dynamic balance in the FET group (p<0.05), there was a decrease in static balance (right) with eyes open in the HET group (p<0.05). While there was a significant decrease in pain values in the FET group (p<0.05), no change was detected in the HET group (p>0.05). While a significant increase in exercise self-efficacy, exercise beliefs, body image and quality of life and a decrease in self-esteem were detected in the FET group (p<0.05), no significant difference was found in exercise benefit-obstacles (p>0.05). No significant difference was found in all these scales in the HET group (p>0.05). After bariatric surgery, supervised and personalized exercise programs accompanied by a physiotherapist had an important role in the development of positive exercise behaviors.