The current thesis presents a detailed study on language planning and policy in the
Kurdistan Region of Iraq (KRI) vis-à-vis the role of English. The topic is formulated
under the framework of social action theory which infers that each ethnic group strives
to be represented in terms of language rights and standardization and, as a result,
language becomes a domain where groups contend to assert their power. The research
pursues a mix-method design to consider the linguistic landscape from different
perspectives, including a critical socio-historical approach. Considering the sociopolitical developments, both top-down and bottom-up approaches in planning
language policy were adopted.
The questionnaires were used to analyse the Kurdish students’ responses towards using
English as a medium of instruction. Besides, the attitudes of Kurdish parents of the
region were also recorded in the study. Further, the correlation analysis reveals that
Kurdish parents hold positive attitudes; however, they have been influenced by
religious and national factors. It has been revealed that Kurdish parents confer more
importance on studies in Kurdish or religion than on English language education. The
major argument in this thesis aims to overview a reliable or valid image of linguistic
landscape and presents a transformative language planning and policy to Kurdish
authorities, as an alternative to the current situation of LL.
The transformative language planning and policy, which promotes pertinent guidelines
to reform and redesign the language planning and policy, can be congenial for planning
a new language policy to this region. The critical analysis of relevant documents to
language planning and policy reveals that there is an unsystematic framework of
linguistic landscape in the region, and the efforts couldn’t meet the expectations of
changing socio-economic episodes of the region.
ÖZ:
Yapılan tez çalışmasında, Irak Kurdistan Bölgesi’ndeki (KRI) dil planlaması ve dil
politikası hakkında ayrıntılı bir çalışma sunulmaktadır. Bu tezin ileriki bölümlerinde
1991 yılında Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimine geri verilen coğrafyadaki dil
planlamasına -ki bu planlama örtük olarak yapılmıştır-irdeleyici bir biçimde ele
alınacaktır. Tez çalışması Sosyal Eylem Kuramını temel almış ve çalışmayı bu
kuramından hareketle oluşturulmuştur. Bu bakımdan tez çalışmasında dil planlaması
ve politikaları, özellikle İngilizce eğitiminin geçirmiş ve geçirmekte olduğu kimi
gelişmeler ışığında incelenmesi gerçekleştirilmiştir.
Tez çalışmasının araştırma deseni Karma Yöntem ile kurgulanmış, DilselGörünümleri
farklı bakış açılarından ve irdeleyici Tarihsel Toplumdilbilim yaklaşımı ile
gerçekleştirilmiştir. Çalışmada bölgedeki dil planlamasına yönelik belgeler, anayasal,
hükümet, meclis yanında siyasi partiler ve basın bağlamında incelenmiştir.
Araştırmacı çalışmasında güncel bağlamdaki dil politikaları üzerine yoğunlaşmıştır.
Çalışmada bürokratik ve bürokratik olmayan, anayasallaşma, resmileşme, ölçünleşme
ve yasama bağlamında bağımsız olmayan bir devletin, dil siyasalarını incelemiş, ve
yapılan dil planlamalarının herhangi bir sistem odağına sahip olmadığını saptamıştır.
Çalışmada Kürt ortaokul öğrencilerinin İngilizce eğitiminin olumlu ve olumsuz
yanlarına yönelik davranışsal, zihinsel ve duygusal durumlarını öğrenmek için
sormaca uygulanmıştır. Yapılan değerlendirmelerde Kürt öğrencilerin İngilizce
eğitimine yönelik olumlu tutum sergiledikleri belirlenmiştir. Bunun yanında,
eşdeşleme (correlation) çalışması sonucunda öğrenci velilerinin İngilizce’ye yönelik
olumlu tutumları olmasına karşın, dini ve ulusalcılık/ulusculuk bağlamında ciddi etki
altında oldukları da belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda öğrenci aileleri,
İngilizce eğitimi yerine Kürtçe’ye büyük önem verdikleri ve Kürtçe ile din bağlamında
çalışılmasının büyük anlam ifade ettiği vurgulanmıştır.
Bu çalışmadaki temel amaç geçerli ve güvenilir bir dilsel görünümün yapılması
yanında, Kürt yetkililere dönüşümsel dil planlaması ve siyasalarını dil eğitimi
bağlamında ortaya kayabilmektir. Dönüşümsel dil planlamasının yenilikçi ve yeniden
tasarlayıcılık gibi bir dizi aşaması bulunduğu bilinmektedir. Tam da bu bakımdan,
dönüşümsel dil planlaması söz konusu coğrafyada yeni bir dil planlaması için
uyumlaştırıcı bir rol oynayacağı düşünüşmektedir.
