Turkish Lira is the legal tender in the Turkish Republic of Northern Cyprus. This
makes the Turkish Republic of Northern Cyprus be in the Turkish lira zone. The
monetary policy decisions of Turkey’s central bank, to a great extent, determines the
monetary policy in the Turkish Republic of Northern Cyprus. Even though the
Turkish Republic of Northern Cyprus has its own central bank, the impact on the
policy change is very minimal and so the monetary policy in the Turkish Republic of
Northern Cyprus has to be in parallel with Turkey's central bank. This thesis aims to
investigate the impact of the monetary policy changes and the instability in Turkey
on the banking sector of the Turkish Republic of Northern Cyprus. This panel data
study will cover the period of 2004-2019. The findings show that interest rates have a
significant and positive impact on return on equity and return on the asset on banks,
implying that an increase in interest rates improves the financial performance of
financial intermediaries in the Turkish Republic of Northern Cyprus. An increase in
total loans to total deposits has also been found to have a positive and significant
impact on return on equity and return on assets. Inflation, on the other hand, has a
negative impact on the return on equity. Changes in exchange rates are estimated to
have no significant effect on the bank's return on equity and return on asset in the
Turkish Republic of Northern Cyprus. However, this is not the case for nonperforming loans where this study finds that fluctuations in exchange rates worsen
the asset quality of the banking sector. As expected, instability in Turkey proxied by
the instability index also has a deteriorating significant impact on the non-performing
loans. An increase in total deposits and the ratio of total loans to total deposits both
have a significant and positive impact on total loans. This study also finds that an
increase in interest rates leads to a decrease in total loans. Finally, gross national
product growth which has been used as a control variable in the model has been
found to have a positive association with the size of banks in the Turkish Republic of
Northern Cyprus. Exchange rates, total loans to total deposits, and total deposits were
also found to have a positive impact on the size of the sector. However, interest rates
indicate a negative impact on the total asset size of the banking sector in the Turkish
Republic of Northern Cyprus. The findings of this study highlight the need for
policymakers to keep a close eye on Turkey's monetary policy due to its high
involvement in the Turkish Republic of Northern Cyprus banking activities. In
addition, policymakers should also try to develop measures for mitigating the
negative impact of inflation and instability that originates from Turkey.
ÖZ:
Türk Lirası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yasal paradır. Bu da Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti’ni Türk Lirası bölgesinde olması anlamına gelmektedir. Türkiye
merkez bankası para politikası kararları, büyük ölçüde Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti’ndeki para politikasını belirlemektedir. Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti'nin kendi merkez bankası olmasına rağmen, politika değişikliği
üzerindeki etkisi çok azdır ve bu nedenle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki para
politikasının Türkiye merkez bankası ile paralel olması gerekmektedir. Bu tezin
amacı, Türkiye'deki para politikası değişikliklerinin ve istikrarsızlığın Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti bankacılık sektörü üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu çalışmada
2004-2019 dönemini kapsayacak şekilde panel veri kullanılmıştır. Bulgular, faiz
oranlarının bankalar özkaynak karlılığı ve varlık getirisi üzerinde istatistiksel olarak
anlamlı ve olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Buda faiz oranlarındaki
artışın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki bankaların finansal performansını
iyileştirdiği anlamına gelmektedir. Toplam kredilerin toplam mevduata oranının
artmasının da özkaynak karlılığı ve varlık getirisi üzerinde olumlu ve anlamlı bir
etkisi olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan enflasyon ise özkaynak karlılığını
olumsuz etkiliyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki bankaların özkaynak
karlılığı ve varlık getirisi üzerinde döviz kuru değişiminin önemli bir etkisinin
olmadığı ortaya çıkmıştır. Ancak, bu durumun tahsili gecikmiş alacaklar
hesaplarında farklı olduğu, çalışmanın döviz kurlarındaki dalgalanmaların bankacılık
sektörünün aktif kalitesini kötüleştirdiğini ortaya çıkarmıştır. Beklendiği gibi,
istikrarsızlık endeksinin temsil ettiği Türkiye'deki istikrarsızlık da sorunlu krediler ve
tahsili gecikmiş alacaklıları artırmaktadır. Toplam mevduattaki artış ve toplam
kredilerin toplam mevduata oranı, toplam krediler üzerinde hem önemli hem de
olumlu bir etkiye sahiptir. Bu çalışma aynı zamanda faiz oranlarındaki artışın toplam
kredilerde azalmaya yol açtığını da ortaya koymaktadır. Son olarak, modelde kontrol
değişkeni olarak kullanılan Gayri Safi Yurtiçi Hasıladaki büyüme ile Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti’ndeki bankaların aktif büyüklüğü arasında pozitif bir ilişki
bulunmuştur. Döviz kurları, toplam kredilerin toplam mevduata ve toplam mevduata
oranı da sektörün aktif büyüklüğünü olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ancak
faiz oranları, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bankacılık sektörünün toplam aktif
büyüklüğü üzerinde olumsuz bir etkiye işaret etmektedir. Bu çalışmanın bulguları,
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bankacılık sektöründe faaliyet gösterenlerin Türkiye
merkez bankası para politikalarını yakından takip etmeleri gerektiğini
vurgulamaktadır. Ayrıca politika üreticileri, Türkiye kaynaklı enflasyon ve
istikrarsızlığın olumsuz etkilerini azaltmak için tedbirler geliştirmeye çalışmalıdır.